مدلسازی نوسانات و همبستگی‌های بازار نفت در بازارهای جهانی با رویکرد بررسی عوامل کلان اقتصادی و سیاسی

چکیده

نفت خام همواره یکی از کالاهای راهبردی و تأثیرگذار در عرصه اقتصاد و سیاست جهانی بوده و نقش بسزایی در تعیین متغیرهای کلان اقتصادی ایفا کرده است. هدف این پژوهش، تحلیل رابطه میان نوسانات قیمت نفت خام و شاخص‌های اقتصادی از جمله نرخ ارز، تولید ناخالص داخلی، شاخص‌های بازار سهام و ارزش طلا در کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف‌کننده نفت، طی دوره زمانی ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۴ می‌باشد. این مطالعه با رویکردی تاریخی و تحلیلی و با استفاده از داده‌های معتبر بین‌المللی و به‌کارگیری مدل‌های آماری نظیر رگرسیون و تحلیل مومنتوم انجام شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که بین قیمت نفت خام و متغیرهایی نظیر نرخ ارز، به‌ویژه در کشورهایی مانند کانادا، نروژ و ژاپن، همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین، شوک‌های قیمتی نفت که عمدتاً ناشی از تحولات ژئوپلیتیکی هستند، تأثیر قابل‌توجهی بر رشد اقتصادی، نرخ ارز و ساختار تجارت بین‌المللی داشته‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که شناخت دقیق پویایی‌های بازار جهانی نفت، می‌تواند نقش مؤثری در پیش‌بینی روندهای اقتصادی و تدوین سیاست‌های کلان اقتصادی ایفا کند.