ایفای نقش ایستگاه های آتش نشانی شهری در فرماندهی حوادث و کاهش خسارات پس از حوادث گوناگون

چکیده

در سال­های اخیر وقوع حوادث طبیعی متعدد از جمله زلزله­های مهیب، سیل­های وحشتناک، طوفان‌های فصلی، خشک­سالی، رانش‌های مکرر زمین، بارش برف سنگین، برودت هوا و یخبندان، آتش­سوزی‌های وسیع جنگل­ها، بهمن و سایر حوادث طبیعی گوناگون در کشور باعث شده، ایران یکی از کشورهای آسیب­پذیر جهان از حیث رخداد حوادث طبیعی محسوب شود. علاوه بر این حوادث، وقوع حوادث انسان­ساختی همچون آتش‌سوزی‌های منازل و اماکن تجاری و صنعتی، تصادفات جاده‌ای و حوادث ترافیکی، انفجارات، خفگی ناشی از گاز گرفتگی (CO₂)، حوادث ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در منزل و یا محل کار و غیره که در همه آنها به نحوی‌ دخالت بشر و عدم رعایت استانداردهای ایمنی مشهود بوده، به طور مرتب در مناطق و شهرهای مختلف کشور مشاهده می‌شود. در این نوشتار با اشاره به نقش شهرداری­ها و سازمان­ها و واحدهای تابعه آن به خصوص ایستگاه­های آتش­نشانی در افزایش ایمنی شهری، به لزوم توجه ویژه به نقش برجسته ایستگاه‌های آتش­نشانی در مدیریت بحران اشاره خواهد شد. اين تحقيق با هدف تعيین نقش ایستگاه­های آتش­نشانی در مدیریت بحران اعم از سانحه حريق، زلزله و سیل و... تهيه گرديد. اين مطالعه از لحاظ هدف كاربردي، بر اساس ماهيت و روش تحقيق، كتابخانه­اي و توصيفي است. همچنين روش تجزيه و تحليل داده­ها با استفاده از روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره (MCDM) و سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و همچنین توصيفي و استنباطي مي­باشد. همچنين بر اساس نتايج پژوهش در شاخص­هاي ارتباط و دسترسي به تجهيزات و ايمني، بيشترين بعد آسيب­پذير، دوري از مراكز امداد و نجات و ايستگاه­هاي آتش­نشاني و همچنين كمبود خودروهاي امدادرسان و كمبود تجهيزات پزشكي است. بنابراين، پيشنهادهايي مانند مکانیابی بهینه ایستگاه­های آتش­نشانی، نظارت بيشتر شهرداري بر ساخت و سازهاي مقاوم و استفاده از مصالح مقاوم در برابر بحران­هاي طبيعي و آتش­سوزی و... ارائه می­گردد.