بازبینی مدیریت حوادث شهری در زمان بروز زلزله و ارائه توصیه های کاربردی

چکیده

گسترش شهر و شهر نشيني و افزايش تدريجي تعداد شهرهاي بزرگ در جهان به خصوص در كشورهاي در حال توسعه و از جمله ايران، از يك طرف و رشد شهرها، تمركز و تجمع جمعيت و افزايش بارگذاريها ي محيطي و اقتصادي بر بستر آنها از طرف ديگر، ضمن توجه بيشتر به شهرها، منجر به پذيرش نقشها و عملكردهاي متعدد شده است. يكي از موضوعات مهمي كه بيشتر شهرهاي بزرگ جهان با آن روبرو هستند موضوع حوادث طبيعي از جمله زلزله است. از طرفی بافت های فرسوده شهری و سکونتگاه های حاشیه ای و غیر استاندارد در کشورهای در حال توسعه، بنا به دلایلی از قبیل عدم رعایت معیارهای فنی و مهندسی در ساخت بنا، شبکه ارتباطی ناکارامد، عدم وجود تاسیسات و تجهیزات شهری، بیشتر از سایر بافت های شهری در معرض خطر زلزله قرار دارند. ضرورت کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی کالبدی و برنامه ریزی شهری محسوب میگردد؛ با توجه به ماهيت غير مترقبه بودن اين حوادث طبیعی و لزوم اتخاذ سريع و صحيح تصميم ها و اجراي عمليات، مباني نظري و بنيادي، دانشي را تحت عنوان مديريت بحران به وجود آورده است اين دانش به مجموعه اقداماتي گفته مي شود كه قبل، حين و بعد بحران جهت كاهش اثرات اين حوادث و كاهش آسيب پذيري انجام مي شود. با بكارگيري اصول و ضوابط شهرسازي و تبيين مفاهيم موجود در اين دانش مانند بافت و ساختار شهر، كاربري اراضي شهري، شبكه هاي ارتباطي و زير ساختهاي شهري میتوان تا حد زيادي اثرات و تبعات ناشي از حوادث طبيعي را كاهش داد.