اثر تعدیل کننده مالکیت دولتی بر رابطه بین رقابت در بازار محصول و کیفیت کنترل های داخلی

چکیده

یکی از فرایند­های که واحد تجاری در رابطه با مسئله­ی نمایندگی و کنترل آن مورد استفاده قرار می­دهد، کنترل­های داخلی است. بر این اساس تغییرهای درخور توجه در شرایط کسب و کار و شرایط رقابتی بازار می­تواند کنترل­های داخلی و اثر بخش بودن آن را تحت تأثیر قرار دهد. هدف این پژوهش بررسی اثر تعدیل کننده مالکیت دولتی بر رابطه بین رقابت در بازار محصول و کیفیت کنترل­های داخلی است. در راستای هدف پژوهش، دو فرضیه تدوین شد. جهت آزمون این دو فرضیه با استفاده از روش حذف سامانمند، نمونه‌ای متشکل از 105 شرکت از بین شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی پنج ساله بین سال‌های 1392 لغایت 1396 انتخاب گردید. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع پژهش های بنیادی تجربی و از لحاظ ماهیت از نوع پژوهش های همبستگی می باشد. برای تجزیه ‌و تحلیل دادها و آزمون فرضیه­‌ها از مدل‌های رگرسیون چند متغیره به روش رگرسیون لوجستیک استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد هرچه رقابت بازار محصول افزایش می­یابد، احتمال یافتن ضعف در کنترل­های داخلی بیشتر می­شود. همچنین نتایج نشان داد که در شرکت­هایی با مالکیت دولتی، احتمال اینکه با افزایش رقابت بازار محصول شرکت از کیفیت کنترل­های داخلی پایین برخوردار باشند در مقایسه با شرکت­هایی که مالکیت خصوصی دارند، بیشتر است.