تجزیه و تحلیل پویایـی هزینه کیفیت با رویکرد سیستمی

چکیده

کیفیت به معنای مناسب بودن محصول برای یک هدف خاص و تطابق با نیازمندی­ های مشتری تعریف شده است. هزینه هایی که در طراحی، اجرا، عملیات و نگهداری سیستم مدیریت کیفیت رخ می­دهد هزینه کیفیت نام دارد که یکی از ابزارهای تصمیم گیری در جهت استقرار سیستم­ مدیریت کیفیت بوده و با آگاهی از آن به عنوان یک محرک قابل توجه و کنترل اثربخش آن می­توان به مزیت رقابتی پایدار دست یافت. از این رو هدف این پژوهش بررسی پویایی­ های هزینه کیفیت با رویکرد پویایی ­شناسی سیستم­ها است. بدین منظور پس از بررسی مبانی نظری تحقیق پیرامون هزینه کیفیت و شناسایی عناصر گروه­ های مختلف هزینه کیفیت، نمودار جریان-حالت استخراج گشته و سپس رفتار مدل با استفاده از نرم ­افزار ونسیم شبیه ­سازی شده است. یافته­ های تحقیق نشان می­دهد که در صورت عدم تخصیص هزینه پیشگیری یا ارزیابی در سیستم مدیریت کیفیت، هزینه های شکست داخلی و خارجی و هزینه کیفیت به طور چشم­گیری افزایش می ­یابد. هم­چنین افزایش هر یک از هزینه های پیشگیری یا ارزیابی تاثیر قابل توجهی بر کاهش هزینه­ های شکست و هزینه کیفیت خواهد داشت و افزایش هزینه پیشگیری در مقایسه با هزینه ارزیابی نقش موثرتری در کاهش هزینه های شکست و هزینه کیفیت ایفا می­ کند. نتایج بدست آمده حاکی از این است که سازمانها می ­بایست در راستای کاهش هزینه کیفیت بخش قابل توجهی از هزینه سیستم مدیریت کیفیت خود را صرف هزینه­هایی از جمله توسعه تجهیزات، مهندسی نگهداری و تعمیرات، آموزش، طرح­ ریزی فرایندهای جدید و کارا، بازرسی و استقرار ممیزی­ های کیفیت نمایند.